Gmina
Wągrowiec

1 marca 2024 r. w Muzeum Regionalnym w Wągrowcu, odbyło się otwarcie wystawy pt. Pałuckie krajobrazy igłą i nicią malowane, przygotowanej z okazji Jubileuszu 10-lecia istnienia Koła hafciarskiego działającego przy Muzeum Regionalnym w Wągrowcu. W spotkaniu wzięło udział wielu zaproszonych gości m.in. wójt Gminy Wągrowiec Przemysław Majchrzak wraz z pracownikami urzędu i Gminnego Ośrodka Kulturyw Łeknie, Janusz Woźniak, prezes Stowarzyszenia Dolina Wełny, Remigiusz Priebe, zastępca burmistrza miasta Wągrowca, Jakub Zadroga, Przewodniczący Rady Miejskiej, Radosław Kubisz sekretarz Powiatu Wągrowieckiego, Tomasz Łuczak z Narodowego Instytutu Dziedzictwa, prof. dr hab. Anna Weronika Brzezińska z Wydziału Antropologii i Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Anna Kornelia Jędrzejewska z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Magdalena Zawol  i Magdalena Stawniak z Muzeum Archeologicznego w Biskupinie oraz przedstawiciele  lokalnych instytucji, organizacji  i stowarzyszeń, a także przyjaciele i krewni Członkiń Koła. Spotkanie otworzyła i poprowadziła dyrektor Muzeum Regionalnego w Wągrowcu Małgorzata Kranc-Rybczyńska. Działania Koła przedstawiła w prezentacji pt. Tradycja, pasja, promocja. Fenomen koła hafciarskiego działającego przy Muzeum Regionalnym w Wągrowcu, Wiesława Gruchała, etnograf  z wągrowieckiej opatówki.

Muzealne Koło hafciarskie liczy 26 Członkiń - wiele jest mieszkankami Gminy Wągrowiec. Są wśród nich: Renata Adamczyk z Łazisk, Barbara Bąkowska z Kobylca, Emilia Brand z Łekna, Elżbieta Brzezińska z Osieka nad Notecią, Krystyna Bylicka z Koninka, Gabriela Gruchała z  Siedleczka, Maria Gruchała z Siedleczka, Małgorzata Grygiel z Poznania,  Anna Janke z Wągrowca, Barbara Jurga z Wiatrowa, Barbara Kalka z Łekna, Wiesława Kotarba z Wągrowca, Violetta Łochowicz z Bracholina, Romana Mucha z Wągrowca, Barbara Nojgebauer z Mieściska,  Irena Nogalska z Łazisk, Iwona Nowak z  Budziszewka,  Agnieszka Pałucka z  Poznania, Emilia Przybylska z Wągrowca, Krystyna Różańska z Rgielska, Wanda Szewczyk z Wągrowca, Izabela Szulczyńska z  Poznania, Maria Tomczak z  Rudnicza, Maria Zagłobińska z Wągrowca, Grażyna Zarębska z Morakowa, Irena Zielińska z Łukowa. Instruktorem koła jest Krystyna Ługiewicz z Bożejewiczek, opiekunem i koordynatorem działań grupy jest Wiesława Gruchała. W minionych latach zmarły dwie zaangażowane Członkinie: Emilia Molendowska z Wągrowca oraz Stefania Głomb z Brzeźna Starego.

Fenomen wągrowieckich twórczyń, polega na ich bezinteresownym zaangażowaniu w upowszechnianiu dziedzictwa kulturowego, jakim jest haft pałucki. Prace hafciarek były prezentowane w Czechach, Francji oraz na wystawie w Bardowick na terenie Niemiec.

 Jest to jedno z największych w Polsce kół rękodzielniczych, skupiające się na wykonywaniu lokalnego haftu ludowego. Poziom ich prac jest na najwyższych, na co dowodem są liczne nagrody i wyróżnienia w konkursach promujących kulturę ludową. Do najważniejszych należy konkurs pn. Sztuka ludowa Pałuk. im. Wandy Szkulmowskiej, organizowany od ponad 65. lat przez Szubiński Ośrodek Kultury w Szubinie, pod patronatem m.in. Wójta Gminy Wągrowiec.

W ciągu tych dziesięciu lat zostały zrealizowane projekty przy współpracy z Gminą Wągrowiec, Stowarzyszeniem Dolina Wełny, Muzeum Etnograficznym w Poznaniu, Muzeum Etnograficznym w Toruniu. W 2022 roku Muzeum Regionalne w Wągrowcu otrzymało dofinasowanie ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na zadanie pn. Krystyna Ługiewicz. Mistrz Tradycji.

Prace wągrowieckich hafciarek zostały zakupione przez wielu miłośników kultury ludowej Pałuk, stowarzyszenia, koła gospodyń, czy zespoły folklorystyczne działające w powiecie wągrowieckim. Od kilku lat hafciarki biorą udział lokalnych, cyklicznych wydarzeniach takich jak: jarmark Cysterski w Łeknie, Festyn Cysterski w Wągrowcu, dożynki gminne i powiatowe, gale i kiermasze, a także w uroczystościach o charakterze patriotycznym.

Z grona wągrowieckich hafciarek dwie panie: Maria Tomczak i Iwona Nowak, stały się członkiniami prestiżowego Stowarzyszenia Twórców Ludowych, skupiającego ponad 3000 wybitnych rękodzielników zajmujących się sztuką ludową.

Rok 2024, uznany za Rok Oskara Kolberga z okazji 210. rocznicy urodzin tego wybitnego etnografa, któremu ziemia pałucka zawdzięcza wiele opisów związanych z kulturą ludową, stawia przed Członkiniami koła nowe wyzwania. Będzie to ich udział w przygotowaniu wpisu haftu pałuckiego na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.

Zwieńczeniem spotkania były upominki i dyplomy oraz szczere gratulacje dla Członkiń Koła i okolicznościowy tort.

tekst: Wiesława Gruchała, fot. Nasze Miasto