„Rwie dzisiaj pęta Polska ukochana. Wielkopolscy nauczyciele dla niepodległości”
W imieniu Fundacji „Nasze Podwórko” zapraszamy do obejrzenia prezentacji online "Rwie dzisiaj pęta Polska ukochana. Wielkopolscy nauczyciele dla niepodległości". Prezentacja oraz towarzyszący jej folder są częścią projektu historycznego dofinansowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego. Celem projektu jest upamiętnienie nauczycieli, którzy zasłużyli się dla swojej społeczności i niepodległości Polski. Przedstawieni zostali nauczyciele, którzy uczestniczyli w powstaniu wielkopolskim, byli żołnierzami, konspiratorami, organizatorami polskiego szkolnictwa, animatorami lokalnego życia kulturalnego i polskiej tradycji, ofiarami terroru hitlerowskiego i stalinowskiego.
Link https://youtu.be/cRGWrIsmb9Y
Wśród nich znaleźć można postaci związane z ziemią wągrowiecką. Są to:
Stefan Grochowski – powstaniec wielkopolski z terenu Wągrowca, założyciel i długoletni prezes Związku Powstańców Wielkopolskich, nauczyciel historii w Gimnazjum im. Przemysława II w Rogoźnie. Zginął 22 kwietnia 1945 roku w obozie koncentracyjnym w Mauthausen. (min. 3’00)
Władysław Koralewski – nauczyciel w Miąży (koło Międzylesia) i Podlaskach (koło Sarbii). Po zdaniu egzaminu praktycznego na nauczyciela szkół powszechnych w 1938 roku rozpoczął pracę jako stały nauczyciel matematyki w szkole w Łeknie. W styczniu 1941 roku został wysiedlony na teren Generalnego Gubernatorstwa, aresztowany 9 grudnia 1942 roku przez niemiecką policję i osadzony w Lublinie za swoją działalność w Polskim Związku Zachodnim. Stamtąd trafił do Inowrocławia, a następnie został przewieziony na przesłuchanie do Wągrowca. Kilka dni później sąd w Inowrocławiu wydał wyrok skazujący. Władysław Koralewski został powieszony 24 czerwca 1943 roku. (min. 13’15)
Jan Owoc – pracował jako nauczyciel w Wojciechowie i Żabiczynie. Od 1 września 1932 roku był zatrudniony w polsko-niemieckiej szkole w Rąbczynie na stanowisku nauczyciela. Po przejściu na emeryturę kierownika szkoły objął jego posadę. Owoc był powstańcem wielkopolskim, a w okresie międzywojennym angażował się w działalność Polskiego Związku Zachodniego. Po wybuchu wojny był dwukrotnie aresztowany. Pod koniec października 1939 roku został umieszczony w wągrowieckim więzieniu, a później wraz z innymi więźniami rozstrzelany w Bukowcu 8 grudnia 1939 roku przez Hilfspolizei. (min. 4’38; 12’30)
Edmund Ciemnoczołowski – po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego w Gnieźnie rozpoczął pracę w szkole powszechnej w Gołańczy, którą kierował w latach 1930-1938. W 1929 roku został adeptem Szkoły Podoficerów Rezerwy Piechoty w Grudziądzu. Od 1938 roku był nauczycielem w Szkole Ćwiczeń przy Nauczycielskim Liceum Pedagogicznym w Wągrowcu. Krótko po rozpoczęciu wojny został aresztowany przez żołnierzy sowieckich i osadzony w Kozielsku. 19 kwietnia 1940 roku zamordowano go w lesie katyńskim. (min. 13’40)
Filmy:
