Gmina
Wągrowiec

Drzewo, podobnie jak człowiek, rodzi się, dorasta, dojrzewa, starzeje się i umiera. Zanim z maleńkiego nasionka wyrośnie potężne drzewo, upłynie wiele lat. W tym czasie wymaga nieustannej troski i zabiegów - jest również niemym świadkiem wielu wydarzeń i towarzyszem co najmniej trzech pokoleń. I tak jak u ludzi – niektórym dane jest żyć bardzo długo, innym zaledwie ułamek chwili w przestrzeni czasu.

Lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.) – bohaterka naszego artykułu - stanowiąca cenny element istniejącego zadrzewienia rośnie w parku krajobrazowym w zespole dworskim w Łeknie przy ul. Łąkowej 2, w sąsiedztwie obiektu zabytkowego – Dworu zwanego Pastorówką.

Drzewo o obwodzie pierśnicowym 405 cm, rosnące na działce nr 320 w Łeknie, stanowiącej własność Gminy Wągrowiec, zostało objęte ochroną pomnikową na podstawie Orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu nr 531 z dnia 15 lutego 1957 r. o uznaniu obiektów za pomniki przyrody. 

25 lutego 2017 tj. przed rozpoczęciem okresu wegetacyjnego dr inż. Marcin Włoch wykonał na zlecenie Gminy Wągrowiec cięcia w koronie, mające na celu zmniejszenie wysokości drzewa oraz obniżenie środka ciężkości korony, czyli zredukował wysokość o ok. 1/5 oraz przywrócił proporcje boczne północ – południe, a także usunął wiszące połamane konary.

Zabiegi te poprzedziła ekspertyza dendrologiczna wykonana na zlecenie Gminy Wągrowiec przez dr inż. Marcina Włocha – specjalistę w zakresie pielęgnacji, usuwania oraz diagnostyki drzew z wykorzystaniem technik arborystycznych, która miała wskazać ewentualne zalecenia pielęgnacyjne mające pomóc w zachowaniu stabilności stojącego pomnika przyrody. 

W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że stan zdrowotny drzewa jest dobry, a pędy jednoroczne bardzo witalne i silne. Nie stwierdzono oznak chorób grzybowych, żerów owadów oraz zamierania korony, a jedynie drobny posusz i wiszące, pojedyncze złamane martwe gałęzie. Na wysokości 8m od strony północnej pnia stwierdzono widoczny, duży wyłup, pozostałość po wyłamanej prawdopodobnie przez wiatr części korony. Zaobserwowano też kilka ubytków wgłębnych w środkowej części drzewa, w miejscach po utraconych konarach. Ponadto, z ustaleń ekspertyzy wynika, że przedmiotowe drzewo jest silnie pochylone w kierunku wschodnim, a jego korona dodatkowo rozbudowana jest asymetrycznie w kierunku południowym. Oznacza to że drzewo w celu zachowania statyki wyraźnie rozbudowuje koronę przeciwlegle do pochylenia z silnych pędów odroślowych widocznych na całej długości pnia. Pomimo silnego pochylenia w otoczeniu szyi korzeniowej, szczególnie od strony zachodniej, czyli podtrzymującej, nie zaobserwowano żadnych oznak podnoszenia gruntu ani innych symptomów mogących świadczyć o przechylaniu się drzewa czy osłabieniu mechanicznemu systemu korzeniowego. Obok w/w lipy leży powalona przez siły natury inna okazała lipa drobnolistna, pomnik przyrody objęty ochroną na podstawie tego samego, w/w Orzeczenia. Powalone drzewo zgodnie z uzgodnieniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu pozostanie pomnikiem przyrody do czasu swojego samoistnego rozkładu. 

Zgodnie z art. 45 ust. 2, pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2016 r. poz. 2134 ze zm.) wykonywanie prac na potrzeby ochrony uzgadnia się z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody, którym zgodnie z art. 44, ust. 1 ww. cyt. ustawy jest rada gminy. Wobec powyższego w dniu 22.02.2017r. Rada Gminy Wągrowiec podjęła uchwałę, w której uzgodniła zalecany zakres prac pielęgnacyjnych.

Całość prac została sfinansowana z budżetu Gminy Wągrowiec.