Gmina
Wągrowiec

26 listopada 2016 roku w kościele parafialnym pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Łeknie wotywna msza św. o godz. 12.00 rozpoczęła uroczystości związane z wydarzeniem pn. „Peregrynacja dokumentu Zbyluta do źródeł”. Odbyła się ona z okazji wpisania na Polską Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”, najstarszego spisanego w polskiej kancelarii dokumentu - dokumentu Zbyluta z 1153 roku.

Mszę celebrował i homilię wygłosił J.E. ks. abp. Wojciech Polak. Podczas liturgii, którą uświetnił Chór Katedry Prymasowskiej z Gniezna, poświęcona została rekonstrukcja sygnaturki (dzwonu) z XIII w. z klasztoru w Łeknie, ufundowana przez prof. dr hab. Andrzeja M. Wyrwę. Po mszy św., wójt Gminy Wągrowiec Przemysław Majchrzak, odczytał treść dokumentu Zbyluta w tłumaczeniu Pani Zofii Wojciechowskiej - kustosz Archiwum Państwowego w Poznaniu, po czym nastąpiło odsłonięcie historycznego Dokumentu i wszyscy mogli wpisać się do wystawionej księgi pamiątkowej.

Dokumenty Zbyluta powróciły do Archiwów w Poznaniu i w Gnieźnie, a uroczystości zakończyła biesiada „U Zbiluta”.

***

Po ponad 850. latach do miejsca, w którym powstał, powrócił dokument potwierdzający nadanie ziem przez Zbyluta z rodu Pałuków na rzecz zakonników cysterskich, sprowadzonych z Altenbergu pod Kolonią,i utworzenie opactwa, które zostało prawnie uznane za samodzielną placówkę zakonną pw. NMP i św. Piotra. Wydarzenie to miało miejsce w 1153 roku na uroczystym zjeździe w Łeknie, w którym uczestniczyli najdostojniejsi przedstawiciele tego czasu, w tym m.in. arcybiskup gnieźnieński Jan, biskup poznański Stefan, książę Mieszko III i wielu innych.

Dokument, mocą którego komes Zbylut – Polonie civis (Obywatel Polski) – fundował klasztor dla ubogich w Chrystusie zakonników cysterskich, jest najstarszym, powstałym w polskiej kancelarii, zachowanym w oryginale dokumentem fundacyjnym dla klasztoru na ziemiach polskich.

Do naszych czasów dokument zachował się w trzech egzemplarzach – dwóch oryginałach, nazywanych „poznańskim” i „gnieźnieńskim I”, oraz kopii naśladowczej oryginału dokumentu poznańskiego znanej jako dokument „gnieźnieński II”.

Fot. Damian Hellwich